School in de kerk en kerk in de school...

Terwijl ik opnieuw zigzaggend naar huis loop, lijkt het wel of met de regen alle stenen van de weg mee naar beneden gaan. Het pad wordt steeds minder begaanbaar. Als ik met de fiets naar boven ga, weet ik precies tot welke steen ik kan fietsen. En soms probeer ik nog wat verder te gaan. M’n conditie wordt er in elk geval niet minder van. En dan met een zakje met tien losse(!) eieren. Ja, dat hebben ze hier wel goed bekeken. Als er nog eens wat breken, dan ben je er na een paar dagen weer. Ik denk niet dat ze met die intentie losse eieren verkopen, maar slim is het wel... Gelukkig had ik direct door dat ik in plaats van 10 eieren, 100 eieren bestelde. Dat ik inmiddels een beetje kan tellen komt door mijn leerlingen. Terwijl zij druk aan de studie zijn, oefen ik o.a. de getallen. En af en toe krijg ik les in het uitspreken ervan. Ik was in gedachten nog zo met de 100 bezig, dat ik in de winkel dus 100 eieren bestelde in plaats van 10. Maar zo bont als een collega heb ik het nog niet gemaakt; in plaats van ‘vezë’ (eieren) bestelde diegene een ‘vajzë’ (meisje). Daar keken ze wel een beetje van op.

Ik heb weer andere dingen, waar ik achteraf echt om moet lachen. Tijdens de dagelijkse boodschappen heb je mooie ontmoetingen. Zo zat ik in de bus tegenover een oude en een jonge dame. De jonge dame sprak een beetje Engels, dus ze leerde me diverse Albanese woorden en hielp me om ze nog beter uit te spreken. Toen ik nog wat woorden zei in het Albanees schudde de oude dame steeds met haar hoofd. Ik probeerde het woord nog een keer uit te spreken en nog eens. Ze bleef schudden. Ik ging toch wat twijfelen. Ondertussen luisterden nog meer mensen mee en werd er regelmatig gelachen. Ik vroeg me af of de vrouw wel alles op een rijtje had, want ze bleef lachen, ondanks mijn, voor mijn idee, succesvolle pogingen. Toen ik die dag thuis nog eens op de computer ging lezen over bepaalde gewoonten, kwam ik er tot mijn verbazing achter dat de mensen hier met het schudden van links naar rechts geen ‘ontkenning’ bedoelen. Oké, ineens was het me duidelijk. Zij was niet bijzonder; ik was bijzonder. Zij had me de hele busreis juist aangemoedigd door te schudden en te lachen. Tja, ik blijf toch een Nederlander.

Dat merk je in veel dingen.. Ik ben niet gewend om overal op straat mijn auto te parkeren, ook al houd ik de hele boel op, ik ben niet gewend om iedereen met een enorme omhelzing te begroeten, ik ben niet gewend om mijn moeder een nieuwe wasmachine te geven als deze stuk is, ik ben niet gewend om mijn hele planning in de soep te laten lopen omdat er net iemand langskomt als ik weg wil gaan enz. enz.
Ze hebben zoveel mooie dingen. Altijd tijd voor elkaar. De familie is erg belangrijk. Ze wonen en slapen met elkaar in één huis. Of dat nu met z’n drieën, vieren of vijven in één ruimte is, dat maakt niet zoveel uit. Gastvrijheid is ook echt iets wat prioriteit heeft in de Albanese cultuur.

Na de aardbeving ging ik even langs het winkeltje, waar ik wel eens kom. Ik moest toch echt even binnenkomen. Als ik binnenkom, zitten er nog twee van het team. Gezellig, dan is de taalbarriére ietsje minder. Terwijl mw. Flutura (vlinder) druk bezig is met koffie schenken, probeer ik duidelijk te maken dat ik liever water heb. Maar nee hoor, ik krijg koffie, want zo zegt ze: Dat is een teken van vriendschap. Met die gedachte smaakt de koffie eigenlijk best prima. Onder de koffie is er ineens een voelbare naschok. Tien seconden later staan we buiten, omringd door andere Albanezen. De angst na de grote beving van de afgelopen nacht merk je en voel je. Na elke trilling staat iedereen binnen een mum van tijd op straat.

De grote aardbeving van 6.4 op de schaal van Richter was middenin de nacht. Dat was voor iedereen een angstige ervaring. Je schrikt wakker, merkt dat alles trilt en blijft schudden, vliegt uit bed, zoekt een zaklantaarn (alle stroom is uitgevallen, het is aardedonker), pakt dat wat je nog pakken kan en rent naar buiten. Gelukkig is mijn huisje op de begane grond, zodat ik relatief snel buiten kan zijn. (Kun je nagaan als je op de tweede of derde verdieping woont!) Ik vlieg slaapdronken naar buiten, terwijl mijn hart bonst omdat het schudden nog niet is opgehouden. Wanneer je weer redelijk na kan denken is de beving voorbij en sta je met allemaal pyjamaklanten op de oprit van het huis. De eigenaar, en zijn twee zonen met hun gezinnen, en ikzelf. De vrouwen met kinderen gaan in de twee auto’s zitten en ik word ook de auto in gewenkt. Ook al kan ik geen Albanees, op dit moment ben ik maar wat blij dat ik zulke fijne buren heb. En daar zitten we dan… De auto is inmiddels gestart, zodat we bij de verwarming wat op kunnen warmen. Na een ‘beefloos’ halfuur gaan we met z’n allen naar de eerste verdieping. Ik was stiekem wel benieuwd hoe de huizen van deze Albanezen er binnen uitzagen. En daar zat ik dus midden in de nacht onder Albanese dekens op de bank. Af en toe zeiden we wat woorden. Ondertussen was één van mijn buurvrouwen de vloer aan het dweilen; de vissenkom was een heel stuk leger. Na een uurtje heb ik maar een appje gestuurd naar het team wanneer het verantwoord was om naar beneden te gaan. Nou, ze kwamen me wel even halen. (Ze zorgen echt zo goed voor me!) Daar zaten we dan in de morgenschemering met bijna het hele team. Iedereen had de schrik nog in z’n benen. Wat ben je dan dankbaar dat het weer licht mag worden en iedereen ongedeerd is. De schade werd opgenomen. In diverse huizen waren wat scheuren en wat dingen verschoven, maar verder viel het gelukkig mee.

Toen ik ’s morgens even naar school ging, had ik gelijk werk voor het eerstvolgende uur; de hele boekenkast met alle mappen, schoolwerk enz. was op mijn bureau geklapt en alles lag eruit. Na een uurtje stond alles weer netjes in de kast en was ook al het stucwerk, wat van de muur was gekomen, weer opgeruimd.

Wat zijn er veel bijbelgedeelten die van toepassing zijn op de krachten van de natuur. Ook hoe bepaalde dingen in de natuur symbolisch gebruikt worden om de krachten te laten zien die Gods Kerk proberen te verwoesten. Zie psalm 46: 2 en 3 ‘God is ons een Toevlucht en Sterkte; Hij is krachtiglijk bevonden een Hulp in benauwdheden. Daarom zullen wij niet vrezen, al veranderde de aarde haar plaats, en al werden de bergen verzet in het hart van de zeeën. En vers 9 ‘Komt, aanschouwt de daden des HEEREN, Die verwoestingen op aarde aanricht.’ Ik moest nog denken aan het bijbelverhaal op de kinderclub van diverse weken terug. Dit ging over de ark van Noach en de ark der Behoudenis. Als je dit hier in Albanië meemaakt, dan zie je extra dat ‘veiligheid’ hier altijd relatief is. Zou ik dan niet terug willen naar Nederland? Nee, toch is het goed om hier te zijn, ook in deze momenten. Je merkt hierdoor ook extra betrokkenheid van de mensen en op de mensen. Echt heel mooi!

Omdat de naschokken steeds bleven en ook af en toe weer boven de 4 kwamen, zijn we in het zuiden, in Tepelenë, geweest. Daar waren we welkom in het huis van een ander teamlid, die daar woont. We dachten dat het maar een paar dagen zou zijn, maar dit was toch nog meer dan een week. Het was goed om hier te zijn; even weer bijslapen en ontspannen. Een aantal van het team zijn overdag soms terug geweest, om zo ook de mensen, juist in deze omstandigheden, te laten zien dat we er voor hen willen zijn. Op zaterdag ben ik ook mee geweest naar Durrës. Ik heb toen ook wat spullen voor school meegenomen, zodat we dit in Tepelenë ook weer op konden pakken.

En zo was de kerk in Tepelenë voor een paar dagen onze school. Weer heel anders, maar het ging prima. In de pauze hebben we deze keer het spel Mikado gedaan. En woensdagmorgen konden we meerijden naar Gjirokastër, dus hadden we vrij van school. Dat is weer een voordeel van deze school; of we nu taal vandaag of morgen, deze week of volgende week doen, dat maakt niet zo heel veel uit. We zijn gewoon flexibel.

Toch is het nu ook fijn om weer in onze eigen school te zitten. En ja, op zondag is ons schooltje in Durrës nu ook kerk. (De huidige ‘kerk’ is dusdanig beschadigd dat het niet verantwoord is om hier nu bij elkaar te komen.) De juf staat nu niet achter het bureau, maar de evangelist. Een Adventspreek uit de eerste verzen van Jesaja 9. ‘Het volk dat in duisternis wandelt, zal een groot licht zien…’ Deze Adventsbelofte is voor mensen uit Nederland, maar bijzonder hier ook voor de Albanezen.

En ineens kreeg ik weer een les van één van mijn leerlingen. ‘Juf, bij de opstanding van de Heere Jezus was er ook een aardbeving.’ (Matth. 28:2 ‘En zie, er geschiedde een grote aardbeving…’) Oh ja, dat is waar. Nooit zo bij stilgestaan. Ineens komt dit wel heel dichtbij.

Op school schieten we al lekker op. Met zo weinig kinderen, kun je ook lekker doorgaan. En soms zijn we ook wat trager. Dan moeten we even ‘tanken’. Of dat nu is met een denkbeeldige slang of met een chocoladevoetbal (uit een echt Walchers trommeltje->herinnering aan bezoek uit Nederland), dat maakt niet uit. Ineens hoor ik de ander zeggen: ‘Oh, het klepje van je tank staat nog open.’ Tsja, we kunnen genieten van kleine dingen. Inmiddels hebben we ook een echt huisdier in de klas; een mooie groene plant. Als je goed kijkt, zie je er zelfs een kop en een staart in. We noemen hem Aspi (plantje heeft Asparagus). Soms wordt hij in de pauze bijna gekortwiekt door een voorbij vliegende voetbal en soms duwt er iemand met zijn vingertoppen in zijn kraag om te voelen of hij al water nodig heeft. Maar, we denken wel dat hij het naar zijn zin heeft. Op de andere hoek van het bureau staat nog een groene stengel; een overblijfsel van een geknotte palm ofzo. Onderweg naar school kwam die ook mee. Hij staat nu in het pennenpotje en af en toe praat er iemand tegen hem.

Op dit moment zijn we ook druk met voorbereidingen voor de actie. Ja, we hopen dat u gul gaat geven in de komende weken. Op het schoolraam is een echte thermometer te zien (ook al lijkt hij meer op een raket) en we worden dol van de puntjes en de vakjes. Maar het einde is in zicht. Maandag gaan we van start. Als ik kijk naar de betrokkenheid, de kaarten, appjes, berichtjes enz., dan denk ik dat het met het streefbedrag wel goed moet komen! Wat zullen de Albanese kinderen blij zijn… En wij met hen!
Dit was het weer even. Het is wel weer iets langer geworden dan ik dacht… Misschien wel een goed teken! Ik geniet hier nog steeds!

Lieve groet vanuit Durrës,
Ellen